Doniesienie do prokuratury
Janusz Wojciechowski – Poseł PE, Wiceprzewodniczący Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi przedstawił swój list skierowany do Ministra Sprawiedliwości – Głównego Prokuratora RP Zbigniewa Ćwiąkalskiego, w sprawie wszczęcia postępowania dotyczącego nielegalnych upraw roślin genetycznie modyfikowanych w Polsce.
Zobacz oryginał listu [*.pdf]
Warszawa, dn. 16 października 2008 r.
Pan Zbigniew Ćwiąkalski
Minister Sprawiedliwości, Prokurator Generalny RP
Zwracam się do Pana Ministra z prośbą o zlecenie podległym Panu jednostkom Prokuratury wszczęcia postępowania w sprawie nielegalnego uprawiania w Polsce roślin genetycznie modyfikowanych (GMO), to jest przestępstwa z artykułu 58 ustawy z dnia 22 czerwca 2001 r. ( DZ. U. z 2001 r. Nr 76 poz. 811) „O organizmach genetycznie zmodyfikowanych”.
Uzasadnienie
Z publikacji autorstwa pani Magdaleny Kozmany, zamieszczonej w gazecie “Rzeczpospolita” w dniu 13 września 2008 roku wynika, że w Polsce na coraz szerszą skalę rozpowszechniane są uprawy genetycznie modyfikowanej kukurydzy. Ogólna powierzchnia tych upraw szacowana jest już na około 3 tysięcy hektarów.
W publikacji, (której kopię przesyłam Panu Ministrowi w załączeniu) wskazana została jedna osoba – Adam Koryzna – przewodniczący Koalicji na rzecz Nowoczesnego Rolnictwa, który podobno uprawia genetycznie modyfikowaną kukurydzę na Opolszczyźnie.
Pragnę podkreślić, iż prowadzenie upraw roślin genetycznie modyfikowanych w warunkach polowych ( tzw. użycie otwarte) związane jest z zamierzonym uwolnieniem materiału transgenicznego, co w efekcie powoduje niekontrolowane przenikanie GMO do biosfery oraz skażenie środowiska naturalnego.
Przepisy krajów UE traktują materiały genetycznie modyfikowane (GMO) jako potencjalnie poważne zagrożenie (Dyrektywa 18/2001). Podobne zapisy w prawodawstwie unijnym dotyczą jedynie ciężkich chemikaliów, toksyn oraz materiałów rozszczepialnych. Należy podkreślić, iż w odróżnieniu do wymienionych materiałów – organizmy genetycznie modyfikowane nie tylko nie ulegają degradacji, lecz wskutek namnażania, właściwego organizmom żywym, mają zdolność do nieograniczonego rozprzestrzeniania się, co powoduje brak możliwości skutecznego ich usunięcia ze środowiska naturalnego oraz nieodwracalne skutki skażenia.
Równocześnie rolnicy prowadzący uprawy roślin konwencjonalnych narażeni są na degradację swoich użytków rolnych oraz straty spowodowane obniżeniem wartości ich plonów poprzez domieszki materiału GMO.
Z tych względów stosowanie GMO, szczególnie w użyciu otwartym, obwarowane jest szczegółowymi i restrykcyjnymi przepisami z obowiązkiem uzyskania zezwolenia wydawanego każdorazowo na wniosek zainteresowanego użytkownika przez właściwego ministra włącznie.
Na terytorium Rzeczpospolitej Polski wszelkie uprawy roślin genetycznie modyfikowanych podlegają ścisłym procedurom rejestrowym wyszczególnionym w obowiązującej Ustawie „o organizmach genetycznie zmodyfikowanych” z dnia 22 czerwca 2001 r. ( DZ. U. z 2001 r. Nr 76 poz. 811), które w odniesieniu do zamierzonego uwolnienia GMO do środowiska zawarto w rozdziale 4.
Art. 36. 1 brzmi: Zamierzone uwolnienie GMO do środowiska w celach innych niż wprowadzenie do obrotu wymaga zgody ministra, wydawanej na wniosek zainteresowanego.
Art. 40 brzmi: przedmiotowej ustawy wymaga od Ministra właściwego dla ochrony środowiska prowadzenia tzw. Rejestru Zamierzonego Uwalniania GMO do Środowiska.
W tym miejscu należy podać, iż w aktualnym wydaniu„ Publicznego rejestru zamierzonego uwolnienia GMO prowadzonego w Ministerstwie Środowiska” nie podano żadnej informacji o wydaniu zgody na użycie GMO w roku 2008.
Nieautoryzowane zastosowanie organizmów genetycznie modyfikowanych podlega odpowiedzialności karnej określonej w rozdziale 7 wymienionej ustawy.
Art. 58. 1. Kto, bez wymaganej zgody albo nie spełniając warunków wskazanych w zgodzie, dokonuje operacji zamkniętego użycia GMO albo działań związanych z zamierzonym uwolnieniem GMO do środowiska, w tym wprowadzeniem do obrotu produktu GMO, albo wywozu za granicę lub tranzytu produktów GMO, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3.
2. W przypadku popełnienia czynów, o których mowa w ust. 1, można również orzec przepadek towaru lub technologii związanej z użyciem GMO na rzecz Skarbu Państwa.
3. Jeżeli w wyniku czynów, o których mowa w ust. 1, nastąpiło zagrożenie dla życia lub zdrowia ludzi lub środowiska, sprawca podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5.
Art. 64. Kto, wbrew obowiązkowi, nie dokonuje weryfikacji ustaleń oceny zagrożeń dla zdrowia ludzi i dla środowiska oraz podjętych środków ochronnych, a także planu postępowania na wypadek awarii, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3.
Dodam również, że obrót nasionami GMO w Polsce jest prawnie zabroniony, na podstawie przepisów ustawy o nasiennictwie.
W tej sytuacji zachodzi uzasadnione podejrzenie przestępstwa, polegającego na nielegalnym uwolnieniu organizmów GMO do środowiska i wobec tego zawiadomienie o podejrzeniu przestępstwa jest zasadne.
Kieruje to zawiadomienie na ręce Pana Ministra, bowiem zachodzi potrzeba poszukiwania miejsc, gdzie nielegalne uprawy są dokonywane i czego w tej chwili nie jestem w stanie wskazać, ale dla prokuratury nie powinno to stanowić trudności.
Z poważaniem
/-/Janusz Wojciechowski
Janusz Wojciechowski
Poseł do Parlamentu Europejskiego
Wiceprzewodniczący Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi
Zobacz oryginał listu [*.pdf]